Quy trình sản xuất tinh bột sắn bắt đầu từ việc thu hoạch củ sắn (hay còn gọi là khoai mì). Sắn là cây trồng có thể phát triển ở nhiều vùng khí hậu, đặc biệt là ở các vùng nhiệt đới. Sắn được trồng chủ yếu để thu hoạch củ, vốn là phần chứa nhiều tinh bột.
Thu hoạch sắn: Sắn được thu hoạch khi củ đã đủ độ trưởng thành. Thời điểm thu hoạch ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng củ sắn, vì nếu thu hoạch quá sớm, tinh bột trong củ chưa đủ, còn nếu thu hoạch quá muộn, củ sắn có thể bị hư hỏng hoặc bị sượng, giảm chất lượng tinh bột.
Sơ chế ban đầu: Sau khi thu hoạch, củ sắn cần được sơ chế ngay để tránh sự phân hủy tinh bột. Củ sắn sẽ được rửa sạch để loại bỏ đất cát, tạp chất và các vi sinh vật gây hại. Nếu để lâu, sắn có thể bị lên men, làm ảnh hưởng đến chất lượng tinh bột.
Sau khi đã rửa sạch, củ sắn cần được gọt vỏ để loại bỏ lớp vỏ cứng bên ngoài. Lớp vỏ này chứa nhiều tạp chất và chất xơ không có lợi cho quá trình chiết xuất tinh bột.
Gọt vỏ: Quá trình gọt vỏ có thể thực hiện thủ công hoặc bằng máy tự động. Vỏ sắn rất cứng và phải được loại bỏ hoàn toàn để tránh ảnh hưởng đến chất lượng bột sau này.
Cắt nhỏ: Sau khi gọt vỏ, củ sắn được cắt thành các miếng nhỏ hoặc nghiền nhuyễn. Việc cắt nhỏ giúp gia tăng diện tích tiếp xúc với nước trong quá trình ngâm và chiết xuất, giúp quá trình tách tinh bột dễ dàng hơn.
Quá trình ngâm sắn là bước quan trọng trong việc loại bỏ phần tinh bột hòa tan và các hợp chất không mong muốn như protein, chất xơ hoặc các hợp chất dễ bị phân hủy.
Ngâm sắn: Các miếng sắn sau khi thái nhỏ được ngâm trong nước sạch khoảng vài giờ. Nước ngâm giúp loại bỏ phần lớn tinh bột hòa tan, đồng thời làm mềm các tế bào sắn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tách tinh bột sau này.Rửa kỹ: Sau khi ngâm, sắn sẽ được rửa lại nhiều lần để loại bỏ hết các tạp chất, kim loại nặng hay các vi sinh vật có thể tồn tại trong quá trình chế biến. Quá trình này giúp đảm bảo tinh bột có độ tinh khiết cao.
Sau khi sắn đã được sơ chế sạch sẽ, bước tiếp theo là chiết xuất tinh bột từ các miếng sắn. Đây là bước quan trọng nhất, quyết định đến chất lượng của sản phẩm cuối cùng.
Xay sắn: Sắn được xay hoặc nghiền thành hỗn hợp nhão trong máy nghiền. Hỗn hợp này sẽ bao gồm cả tinh bột, nước và các hợp chất khác.
Chiết xuất tinh bột: Hỗn hợp nhão sau khi nghiền sẽ được đưa qua máy ly tâm hoặc thiết bị tách để chiết xuất tinh bột. Trong quá trình này, tinh bột sẽ lắng xuống đáy, còn nước và tạp chất sẽ được loại bỏ qua hệ thống lọc
Tinh bột sau khi đã tách ra cần được lọc để loại bỏ những tạp chất nhỏ còn sót lại. Đồng thời, tùy theo yêu cầu của thị trường, một số nhà sản xuất có thể thực hiện tẩy trắng để nâng cao chất lượng sản phẩm.
Lọc tinh bột: Tinh bột sẽ được lọc qua các lớp vải hoặc bộ lọc chuyên dụng để loại bỏ các tạp chất không hòa tan trong nước. Quá trình lọc này giúp tinh bột có độ tinh khiết cao.
Tẩy trắng (nếu cần): Trong một số trường hợp, tinh bột sắn có thể được tẩy trắng bằng các hóa chất như chlorine hoặc hydrogen peroxide để cải thiện màu sắc. Tuy nhiên, quá trình này phải được thực hiện cẩn thận để đảm bảo không làm mất đi giá trị dinh dưỡng và tính an toàn của sản phẩm.
Sau khi lọc, tinh bột sẽ được để lắng để tách hoàn toàn nước còn lại.
Lắng: Tinh bột sẽ được để trong bể lắng một thời gian để nước trong và tạp chất lắng xuống đáy. Quá trình lắng này giúp tinh bột có độ khô cao và dễ dàng làm khô hơn trong bước tiếp theo.
Sấy khô: Tinh bột sau khi đã lắng được đem đi sấy để giảm độ ẩm xuống mức thấp nhất (dưới 14%) nhằm bảo quản lâu dài. Tinh bột có thể được sấy bằng máy sấy nhiệt độ thấp hoặc phơi nắng tùy theo quy mô và điều kiện sản xuất.
